9 Mart 2022 Çarşamba

MATMAZEL NORALİYA'NIN KOLTUĞU-PEYAMİ SAFA

 


"Yapayalnızım ben. Ve cebimde dört küsur liradan başka üç kat elbisemden, birkaç takım çamaşırımdan ve ufaktefeğimden başka hiç bir şeyim ve hiç kimsem yok."

Türk edebiyatının en ciddi psikolojik romanı kabul edilmesi de, Peyami Safa'nın en beğendiği kitabı olması da bu kitabı okumak için seçme sebeplerimden değil. Tabii ki bu kitabı tercih sebebim, Türk edebiyatında bilinç akışı tekniğini iyi uygulamışlığına bir de benim bakmaklığımın lüzumudur. Eh baktık bakmasına ama pek uzunca bir sürece yayıldı. Bitirdiğimdeki kanaatimce, bu kitap okunmalı fakat en az bu kitabın ana kahramanı kadar oynak bir haleti ruhiyeye sahip benim gibiler bilhassa dikkatlerini toplamak, olay takibi yapmak, duygu geçişlerinden etkilenmemek için mücadele etmeliler. 

"On cahili dokuz alime tercih eden bir sistemde bilginin demagojiye mağlup olmasına şaşar mısınız?"

Netice itibarı ile diyebilirim ki kitabı okumadım yaşadım. Tıp fakültesini yarıda bırakan Ferit'in ya da Ferid'in felsefe eğitiminde aradığını bulamayışı, hem modernizmi hem feminizmi hem geleneği hem mistisizmi tercih edemeyerek hepsinin karmaşasını hayatının farklı kesitlerinde yaşamaya çalışışı, buhranları, hayalleri ile zorlu fakat keyifli bir okuma oldu benim için. Bu karmaşanın yazarın reel hayatındaki iz düşümlerinden ileri geldiğini düşünmek için yeterli sebeplerimiz var, Safa'nın psikoloji unsurları baskın olarak yazdığı eserlerinde kendi hissiyatından yansıtılmış satırlar bulmak fevkalade mümkündür.

"Ölmek sır saklamaktır."

Son kısıma gelene kadar kitabın ne için hazırlandığını anlamadığımdan mütevellit, bu kitabı bir kere daha okumak zorunda gibi hissettim son sayfadaki "son" yazısını gördüğümde. Filhakika pek çok okurun da bu hissiyatı duyacağı kanaatindeyim. Peyami Safa bir psikolojik hikaye anlatıcısı, bir teknik ustası, bir ruh durum araştırıcısıdır, muhakkak okunmalı.

Ben bizim edebiyatımızdan bir şeyler okuduğum zaman o dile kayarak yazmak hoşuma gidiyor, bazen günlük hayatta da bu kelimeleri dilime pelesenk edebiliyorum bu hallerde yaş itibariyle her ne kadar orta kısmı geçmişsem de çevremde genç nesilden birileri varsa oldukça hoş diyaloglar yaşıyoruz :) Yine de siz siz olun benim gibi mübalağa etmeyin :D 
Hoşça kalın, sağlıkla kalın, barışla kalın...

Ve bu yazıda kitaptan yapılmış olan 2. alıntıyı bir daha okuyun! 




27 yorum:

  1. Filhakika... Ya bu kelimeyi çok seviyorum.
    O uslüba kayman acayip harika olmuş bence, yazı da enfes.
    Ali Lidar'ın geçenlerde okuduğum bir kitabında da önerilmişti bu kitap ama ben bu kitabı bir kaç yaş sonrama saklamak istiyorum, sanki henüz zamanı değil ama mutlaka okuyacağım. :)

    YanıtlaSil
    Yanıtlar
    1. she is the man,
      evet bazı zamanlar bazı kitaplar için olmayabiliyor bu konuda aynı düşünüyoruz, umarım seversin :D

      Sil
  2. Sistemin devamlılığı için alimlerin çok öne çıkmaması gerekiyor maalesef :(

    YanıtlaSil
    Yanıtlar
    1. Yurdagül Çelik,
      inş diyelim de bu kafalarla çok zor :(

      Sil
  3. Bu kitap benim için Peyami Safa'nın en başarılı eserlerindendir. Sizin de kaleminize sağlık :)

    YanıtlaSil
  4. Bu romanı duymamıştım, kendime şaştım. Ne güzel bir ismi var. Bu vesileyle hatırlama için teşekkür ediyorum:) İyi okumalar Eylem...

    YanıtlaSil
    Yanıtlar
    1. Klio'nun şarkısı,
      rica ederim, yorumsuz bırakmadığınız için ben teşekkür ederim.

      Sil
  5. Güzel bir tanıtım olmuş, ben de merak uyandırdı. Yazarı doğru düzgün okumadım hiç, bu kitap aklımda bulunsun. Teşekkürler. :)

    YanıtlaSil
    Yanıtlar
    1. duygu emanet,
      rica ederim belki bu vesileyle bir fırsat verirsiniz:)

      Sil
  6. Peyami Safa kasvette Dostoyevski ile yarışıyor. Bunalım zamanlarda uzak durmalı.

    YanıtlaSil
    Yanıtlar
    1. Şule uzundere,
      açıkçası bu kitabın bazı satırlarında "Dosviski" de kim ola ki dedirtti :D

      Sil
  7. Psikolojik tahlilleri severim. Alıntılar da çok güzel. Okumak isterim bu kitabı. . Zamanın diline kayarak anlatman yazıya renk katmış.. Emeğine sağlık 😊🤚

    YanıtlaSil
    Yanıtlar
    1. YILDIZ,
      teşekkür ederim, bir fırsat verilesilerden :D

      Sil
  8. bu eseri üniversitede derste incelemiştik tatlım, şimdi o günlere gittim:) hey gidi gençlikk:)) yeniden okuma hevesimi getiren bir yorum olmuş, efsaneee:)
    Mübalağa etmiyorsun kitaba hakim olan bir tarzla yorumlayışın bilakis çok hoşuma gidiyor:)

    YanıtlaSil
    Yanıtlar
    1. maviye iz süren,
      ajaja çok iyisin ya, seviliyorsun, kitap gerçekten de incelenesi ve üzerine günlerce konuşulası bir şey :D

      Sil
  9. Eski kelimeleri kullanmayı bende seviyorum:) tevellüt malum:) Peyami Safa'yı politik görüşleri nedeniyle okumamıştım öylede kaldı. Elinize sağlık Eylem Hanım, sevgiler.

    YanıtlaSil
    Yanıtlar
    1. Gül Hanım,
      aman diim tevellüt kısmına hele de şu gün girmeseydik iyiydi :D Evet politik bakışı karışık, gerçi bu eserlerine de yansımış ancak o psikolojik irdelemeler, bilemedim. Gerçi hakikaten her nabzın şerbeti olması zor bir tarz. :D sevgiler Gül Hanım:)

      Sil
  10. Peyami Safa edebiyatımızın başarılı olan yazarlarından gerçekten, görüşleri eserleri takdire değer bence

    YanıtlaSil
    Yanıtlar
    1. Ahmet Ozan,
      edebi bakımdan Türk Edebiyatında yer edinmiş yazarlarımızdan biri Safa, kritik edilmesi gereken bir tarihi figür aynı zamanda, teşekkürler değerli katkılarınız için.

      Sil
  11. Peyami Safa kitaplarını okumadım hiç. Çok güzel yorumlamışsın, alıntılar çok dikkat çekici:))) Emeğine sağlık:)))

    YanıtlaSil
    Yanıtlar
    1. kitapkesfi,
      kasvet seversen kaçırma :D Dosto seversen muhakkak oku :D Edebiyat seversen ille de bir şans ver derim :D sevgiler

      Sil
  12. Peyami Safa'yı şu andaki aklımla okuduğumda zweig kadar arika bir yazarı nasıl daha önce anlamamışım diye kendime kızmıştım.

    YanıtlaSil
    Yanıtlar
    1. Handan,
      değil mi, biraz da sanırım Safa zorunlu okunacaklar arasında olunca böyle hissettiriyor biz okurlara, okul dönemlerimizde o zorunluluk haliyle kaçırıyoruz bazı yazarları sanki. Sevgiler..

      Sil
  13. ne yazar ama bu yaaaaaaaa :) ülkemizde ilk beşe girer :)

    YanıtlaSil
  14. İlkay, ,
    içeriğinde de koltuk ve Noraliya mevcut :D gerçi son kısımda sıra gelebilmiş ama var yani :D teşekkür ederim o sizin gönül gözünüzün mükemmelliği...

    YanıtlaSil